2017-08-17 08:12
publikacja
2017-08-17 08:12
Podziel się
Odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi spełniającemu warunki do przyznania emerytury. Nabycie prawa do niej uzależnione jest od spełnienia dwóch warunków, tj.rozwiązania stosunku pracy iwystąpienia związku między ustaniem zatrudnienia aprzejściem na emeryturę. Brak tego związku, rozumianego szeroko, blokuje możliwość wypłaty odprawy.
Odprawa dla przyszłego emeryta
Prawo do odprawy emerytalno-rentowej uregulowane jest wart.921 K.p. Przewiduje on tylko dwie przesłanki nabycia prawa do tej odprawy - rozwiązanie stosunku pracy izwiązek między tym faktem aprzejściem na emeryturę lub rentę. Wysokość odprawy odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu pracownika.
Przesłanki nabycia prawa do odprawy emerytalno-rentowej, októrych mowa wart.921 K.p., muszą wystąpić łącznie. Związek między rozwiązaniem stosunku pracy anabyciem prawa do emerytury lub renty, który jest jedną ztych przesłanek, może mieć różny charakter,m.in.:
- przyczynowy - kiedy rozwiązanie stosunku pracy następuje zuwagi na to, że pracownikowi przysługuje prawo do emerytury/renty,
- czasowy - wprzypadku gdy rozwiązanie stosunku pracy zbiega się wczasie znabyciem prawa do ww.świadczeń.
Przepis art.921 K.p. nie wskazuje wprost terminu wypłaty odprawy emerytalnej. Jednak przyjmuje się, iż tym dniem jest dzień nabycia prawa do odprawy, czyli ostatni dzień pracy. Wówczas bowiem zostają spełnione wszystkie warunki uprawniające do nabycia prawa do odprawy, łącznie zustaniem stosunku pracy. Jak wskazał Sąd Najwyższy wwyroku zdnia 9 kwietnia 1998r., sygn. akt IPKN 508/97 "Roszczenie ozapłatę odprawy emerytalnej jest wymagalne od dnia rozwiązania stosunku pracy (...)".
Przyznanie emerytury inowa umowa
Czasami pracownik, który chce skorzystać zemerytury, rozwiązuje stosunek pracy (lub czyni to pracodawca), anastępnie po jednym lub kilku dniach ponownie się zatrudnia wtym samym zakładzie. Powstaje wówczas pytanie, czy pracownikowi przysługuje odprawa emerytalna, skoro między rozwiązaniem stosunku pracy wzwiązku zprzejściem na emeryturę aponownym podjęciem zatrudnienia minął bardzo krótki okres.
Przy rozstrzyganiu tego problemu trzeba mieć na uwadze, że nabycie prawa do odprawy emerytalno-rentowej ustalane jest na dzień zaistnienia tego prawa, tj.na ostatni dzień zatrudnienia przed przejściem na emeryturę (lub rentę). Jeżeli umowa została rozwiązana zuwagi na przejście pracownika na emeryturę, występuje związek, októrym mowa wart.921 K.p. Tym samym oba warunki nabycia prawa do odprawy określone wtym przepisie są spełnione, tak więc świadczenie to powinno być wypłacone. Późniejsze podjęcie zatrudnienia przez emeryta - nawet bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej umowy iutego samego pracodawcy - nie ma wtym przypadku znaczenia (patrz orzecznictwo wramce).
Wyjątkowo bez odprawy
Zasadą jest, że pracownikowi przechodzącemu na emeryturę lub rentę przysługuje odprawa emerytalno-rentowa. Jest ona wypłacana wzdecydowanej większości przypadków, ponieważ na ogół występuje związek między rozwiązaniem stosunku pracy aprzejściem na jedno ztych świadczeń. Są jednak nieliczne wyjątki od tej reguły. Mimo że generalnie tryb iprzyczyna rozwiązania stosunku pracy nie ma wpływu na nabycie prawa do odprawy, przyjmuje się, że zwolnienie dyscyplinarne pozbawia pracownika tego świadczenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego zdnia 2 grudnia 2011r., sygn. akt III PK 48/11 iwyrok SN zdnia 26 listopada 2013r., sygn. akt II PK 60/13).
Prawa do omawianej odprawy nie otrzyma też pracownik, który po rozwiązaniu stosunku pracy przechodzi na świadczenie przedemerytalne (por. wyrok SN zdnia 9 kwietnia 2009r., sygn. akt II PK 259/08). Podobnie przejście na rentę rodzinną nie jest ustaniem stosunku pracy wzwiązku zprzejściem na emeryturę lub rentę wrozumieniu art.921 §1 K.p. inie pociąga za sobą prawa do odprawy emerytalno-rentowej. Ponadto jednorazowy charakter odprawy emerytalno-rentowej powoduje, że nie może ona zostać powtórnie wypłacona, gdy już raz pracownik otrzymał taką odprawę.
Nabycie prawa do odprawy emerytalnej worzecznictwie SN
"(...) status emeryta nie dyskwalifikuje zprawa do podjęcia ponownego zatrudnienia utego samego, czy też innego pracodawcy. Zatem okoliczność ta nie może pozbawiać prawa do odprawy emerytalnej. (...)"
Wyrok Sądu Apelacyjnego wRzeszowie zdnia 21 listopada 2012r., sygn. akt III APa 12/12
"Roszczenie ozapłatę odprawy emerytalnej jest wymagalne od dnia rozwiązania stosunku pracy, także wtedy, gdy orzeczenie przyznające emeryturę zostało wydane później".
Wyrok SN zdnia 9 kwietnia 1998r., sygn. akt IPKN 508/97
"Decydujące znaczenie dla nabycia prawa do odprawy emerytalnej lub rentowej ma przejście na emeryturę lub rentę połączone zdefinitywnym ustaniem stosunku pracy, czyli zmiana pracowniczego statusu prawnego na status emeryta lub rencisty przez pracownika, który wzwiązku zustaniem stosunku pracy korzysta zuzyskanych uprawnień emerytalnych lub rentowych. Przyczyna ustania lub rozwiązania przez pracownika stosunku pracy nie pozbawia prawa do przysługującej mu powszechnej ijednorazowej odprawy emerytalnej lub rentowej, skoro art.921 §1 K.p. uzależnia prawo do tej odprawy od przejścia na emeryturę lub rentę wzwiązku zustaniem stosunku pracy, bez względu na jego przyczynę. (...)".
Wyrok SN zdnia 2 marca 2010r., sygn. akt II PK 239/09
"Przepis art.921 §1 K.p. wiąże prawo do odprawy emerytalnej zustaniem, nie zaś zrozwiązaniem stosunku pracy. Wygaśnięcie stosunku pracy wskutek upływu czasu, na jaki zawarto umowę opracę, nie wyklucza jego związku zprzejściem na emeryturę".
Wyrok SN zdnia 28 lipca 1999r., sygn. akt IPKN 174/99
Podstawa prawna
Ustawa zdnia 26.06.1974r. - Kodeks pracy (Dz.U. z2016r. poz.1666 ze zm.)
Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 66 (1420) z dnia 2017-08-17
Przegląd najnowszych interpretacji podatkowych w zakresie PIT i CIT. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl
Źródło:
